چک و سفته از مهم‌ترین اسناد تجاری هستند که در معاملات مالی به جای وجه نقد یا به عنوان تضمین استفاده می‌شوند. اما در بسیاری از موارد، به دلیل برگشت چک یا عدم وصول سفته، اختلافات حقوقی و قضایی پیچیده‌ای ایجاد می‌شود. در این شرایط، حضور یک وکیل حقوقی متخصص در دعاوی چک و سفته می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت پرونده داشته باشد.
وکیل چک و سفته کیست؟
وکیل چک و سفته کسی است که به قوانین مرتبط با اسناد تجاری، مقررات بانکی و رویه‌های قضایی مسلط است و می‌تواند از حقوق موکل خود در دادگاه یا اداره ثبت دفاع کند.
وکیل چک و سفته وکیلی است که:
- به قوانین حقوقی و کیفری مرتبط با چک‌های برگشتی و سفته‌های وصول نشده آشنایی کامل دارد.
- در هر دو حوزه حقوق کیفری و حقوق اسناد تجاری فعالیت می‌کند.
- می‌تواند هم در جایگاه شاکی (دارنده چک یا سفته) و هم در جایگاه متهم (صادرکننده) از موکل دفاع نماید.
چک بگیریم یا سفته؟ (مقایسه حقوقی)
چک و سفته هر دو سند تجاری محسوب می‌شوند اما تفاوت‌های مهمی با هم دارند:
- صدور چک: فقط با داشتن حساب جاری و شرایط اعتباری نزد بانک امکان‌پذیر است، اما سفته را هر فردی می‌تواند خریداری کند.
- وصول طلب: برای مطالبه چک باید ابتدا به بانک مراجعه و آن را برگشت زد، اما در مورد سفته نیازی به واخواست فوری نیست.
- جنبه کیفری: صدور چک بلامحل در شرایطی جرم است و می‌تواند منجر به محکومیت کیفری و سوءسابقه شود، اما صدور سفته جنبه کیفری ندارد.
- اجراییه: چک سند لازم‌الاجراست و دارنده می‌تواند بدون دادخواست مستقیماً از طریق اداره ثبت اقدام کند. اما سفته چنین امکانی ندارد.
- توقیف اموال: در چک، امکان توقیف اموال بدون پرداخت خسارت احتمالی وجود دارد؛ در حالی که در سفته این کار تنها پس از واخواست و پرداخت هزینه ۲٪ از مبلغ سفته ممکن است.
- خسارت تأخیر: در چک، از تاریخ سررسید محاسبه می‌شود؛ در سفته از تاریخ واخواست یا اظهارنامه.
- مزیت قانونی چک: طبق اصلاحیه قانون صدور چک سال ۱۳۹۷، پس از برگشت چک، حساب‌های بانکی صادرکننده مسدود و محدودیت‌های مالی جدی اعمال می‌شود؛ در حالی که چنین ضمانتی در مورد سفته وجود ندارد.
دعاوی مربوط به چک
- مطالبه وجه چک برگشتی از طریق دادگاه یا اجرای ثبت
- شکایت کیفری بابت صدور چک بلامحل
- اعتراض به گواهی عدم پرداخت بانک
- توقیف اموال صادرکننده بدون پرداخت خسارت احتمالی
- دعوای استرداد لاشه چک پس از پرداخت
دعاوی مربوط به سفته
- مطالبه وجه سفته در سررسید
- اعتراض به وصول غیرقانونی یا مبلغ سفته
- دعاوی مرتبط با ضمانت سفته در قراردادها
- سوءاستفاده یا جعل سفته و طرح دعوای کیفری مرتبط
چرا به وکیل متخصص چک و سفته نیاز داریم؟
- قوانین مربوط به این اسناد تجاری بسیار تخصصی و پر از استثنا هستند.
- بدون وکیل، احتمال از دست دادن حقوق یا صدور حکم ناعادلانه زیاد است.
- وکیل می‌تواند تعیین کند که اقدام از طریق کیفری یا حقوقی مناسب‌تر است.
- روند وصول طلب با پیگیری وکیل سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود.
وظایف اصلی وکیل چک و سفته
- تنظیم دادخواست یا شکواییه برای مطالبه وجه چک یا سفته
- پیگیری پرونده از طریق دادگاه یا اداره ثبت
- ارائه مشاوره در تنظیم اسناد تجاری معتبر و بدون ایراد
- دفاع در دادگاه چه در مقام خواهان (دارنده سند) و چه در مقام خوانده (صادرکننده)
- استراتژی‌سازی حقوقی برای انتخاب بهترین مسیر پیگیری (حقوقی یا کیفری)